8.11.09

Հոմոֆոբիա

Հոմոֆոբիա – հունարեն հոմոս` մեկ կամ նույն, ֆոբոս` վախ:
Բացատրվում է որպես վախ և զզվանք, կամ խտրականություն ընդդեմ նույնասեռականության կամ նույնասեռականների (հոմոսեքսուալ):
Այն հաճախ արտահայտվում է որևէ վարքով, օրինակ խտրական վերաբերմունք, կամ վախի և հակակրանքի միջոցով:
Տերմինն առաջին անգամ օգտագործվել է 1971թ, չնայած երևույթը նկատելի է եղել 1950-ականների կեսերից: 1971-ին առաջին անգամ հոմոֆոբիա բառն օգտագործվեց անձը բնորոշելու համար, որը բացատրվեց որպես հոգեկան խանգարում ուղղված նույնասեռականներին:
Խորհրդային Միության տարիներին նույնասեռականությունը համարվել է քրեորեն պատժելի Հայաստանում և նույնասեռականներին նկարագրելու համար օգտագործվել են վիրավորական և նվաստացնող տերմիններ, ինչպիսիք են` արվամոլ, համասեռամոլ, “մոլ” վերջավորությամբ տարբեր տերմիններ, նաև ռուսերենից ու թուրքերենից վերցված այլ հայհոյանքներ: Չնայած նման բառերը դեռևս հայկական բառապաշարից դուրս չեն եկել, բայց 2003թ-ից այլևս նույնասեռ հարաբերությունների համար օրինական պատիժներ չեն կիրառվել: Ի հակադրում օրենքի, մինչ օրս մույնասեռականների իրավունքները ոտնահարվում են, նրանք երթարկվում են ֆիզիկական, հոգեբանական ր սեռական բռնությունների հասարակության և օրենքի պաշտպան կոչված ոստիկանների կողմից:
Ի դեպ, կան ֆոբիաներ, որոնք կառուցված են ավանդույթների ու կարծրատիպերի հիման վրա և այնպիսիք, որոնք առաջ են գալիս սեփական կողմորոշումը թաքցնելու համար:
Բավական բացասական վերաբերմունք են դրսևորում իշխանավորները և երկիրը ղեկավարող համակարգի անդամները, ովքեր համարում են նույնասեռականությունը հիվանդություն, շեղում, խանգարում և ազգային անվտանգության սպառնալիք:
Օրինակ ինչպես որոշ քաղաքական գործիչներ հայտարարում են, որ ապրում է նորմալ հայկական արժեքային համակարգով, ընդունում է, որ մարդը իրավունքներ ունի, որոնք չպետք է ոտնահարվեն, բայց, օրինակ, սեռական փոքրամասնություններին, որպես հայ տղա, չեն ընդունում ու այդ երեւույթին կտրուկ դեմ են: Կամ լիովին նորմալ է Հայաստանում լինել առողջապահական ոլորտի աշխատող ու չկարդալ Համաշխարհային Առողջապահական Կազմակերպության պարզաբանումները, որ 1973թ. նույնասեռականությունը հանվել է հիվանդությունների շարքից:
Նման քայլերը մեծապես տգիտության արդյունք են, որն արտահայտվում է ճնշող հայրիշխանական համակարգը պաշտպանելով ու ներկայացնելով որպես համազգային արժեք: Հեղինակավոր պետական գործիչների կողմից արտահայտված կարծիքները կարող են հասարակության կողմից ընկալվել որպես պաշտոնական քաղաքականություն։
Անհանդուրժողականություն է դրսևորում նաև քրիստոնեական եկեղեցին` համարելով նույնասեռականություն մեղք: Իսկ լրատվամիջոցները, երբ խոսում են նույնասեռականության մասին, ապա հաճախ կապում են այն հանցագործությունների հետ, ՄԻԱՎ վարակի, թմրադեղերի կամ մարմնավաճառության: Ուրեմն նման ապատեղեկատվությունից ի՞նչ պետք է սովորի հեռուստադիտողը կամ դեռահասը` իր սիրելի ամսագիրը կարդալուց:


նկարը Կարեն Միրզոյանի

1 comment:

Anonymous said...

Barev Heghinak, shat erar em man ekel comment toxnelu tex@, verj@ gta u haskaca vor aselu ban chunem, inch asem, mi tesak ameninchic nexvac baner es grum, erevi ed xndirner@ qez shat en anhangstacnum... ed qez kxangari obyektiv baner grelu hamar, chnayac karoxa objektiv grelu xndir el chunes. Lav asum em ban chunem aselu bayc ardenn erkaracnum em, shat lav blog unes, durs ekav. Shnorhakalutyun, ete gtnem folower daranlu tex@ kdarnam:)))